Klaster

           Klaster (şaxələndirmə)

Müqayisə olunacaq subyekt və obyektlər müəyyənləşdirilir. Mərkəzi anlayış və ya ifadə kağızın və ya lövhənin ortasına yazılıb şagirdlərə təlimat verilir: Öyrənilən mövzu ilə bağlı başlıca sözü (və ya sözləri) lövhədə yazın.

Klasterin yaradılması aşağıdakı şəkildə həyata keçirilir.

Bu anlayışla ağlınıza gələn söz və ya ifadələri təklif edin (və ya yazın). Fikirlərin keyfiyyəti haqqında narahat olmayın;

Mərkəzi sözdən başlayaraq hər növbəti söz əlaqəli olan sözlə xətlərlə birləşdiriləcək və nəticədə “hörümçək toru”na oxşar qrafik şəkil alınacaq;

Vaxt bitənə qədər mümkün qədər çox fikir yazın və əlaqələndirin. Fikirlərin sayını, və əlaqələri məhdudlaşdırmayın.

Vaxt bitəndən sonra alınan klasteri müzakirə etmək və ümumiləşdirmə aprmaq.

Klaster üsulunun tətbiqində məqsəd:

Şagirdləri mövzu haqqında açıq və sərbəst düşünməyə sövq etmək;

Verilmiş əsas anlayışa aid şagirdləri bacardıqları qədər söz assosiasiyaları (anlayışlar, hadisələr, xüsusiyyətlər və s.) tapmağa  və ideyalar arasında əlaqələr barədə düşünməyə istiqamətləndirmək;

Şagirdlərin mövzu barəsindəki əvvəlki təcrübəsini nəzərdən keçirmək. Yeni assosiyasiyaları stimullaşdırmaq, bilikləri sistemləşdirmək və əhatə dairəsini genişləndirmək;

Lüğət tərkibini zənginləşdirmək.

Klasterin tətbiqi zamanı müəllim müxtəlif iş formalarından istifadə edə və dərsin tətqiqatın aparılması mərhələsində və ümümiləşdirmə və nəticələrin çıxarılması mərhələsində həyata keçirilir.

Klasterin tətbiqi 5-7 dəqiqə müddətində həyata keçirilir.

Klaster tətbiq edilərkən müəllim ilk öncə nəzərə almalıdır ki, mövzu şagirdlərə tanış olmalı və auditoriyanın hadisə və proses haqqında məlumatı çox olmalıdır.

Bu metoddan həm mövzunun öyrənilməsinin əvvəlində-şagirdlərin bu haqda nə bildiklərini aydınlaşdırmaq, həm də dərsin axırında –onların təzə nə öyrəndiklərini aşkara çıxarmaq məqsədilə istifadə edilə bilər.

Klasterin tətbiqi zamanı yarana biləcək problemlər:

1.     vaxtın uzanması

2.      Məlumatın həddindən artıq olması və ya az olması

3.     Fikirlərin “keyfiyyəti” haqqında düşünülməsi