Təlimin təşkili formalarına aid suallar

1. Dərs nəyə əsasən müxtəlif tiplərə ayrılır?
A) Didaktik məqsəd və vəzifəsinə görə
B) Tədris planına görə
C) Tədris proqramına görə
D) Materialların həcminə görə
E) Müəllimin pedaqoji ustalığına görə
2. Müəllimin gündəlik dərsə hazırlaşmasının hansı formalarını son dərəcə vacib
hesab etmək olar?
1 – ümumi hazırlıq
2 – akademik hazırlıq
3 – kommunikativ hazırlıq
4 – mövzu üzrə hazırlıq
5 – didaktik hazırlıq
6 – gündəlik hazırlıq
120
A) 1, 4, 6
B) 2, 4, 5
C) 3, 4, 5
D) 4, 5, 6
E) 1, 2, 3
3. Sinif - dərs sisteminin ilk əlamətləri hansılardır?
1 - eyni yaşlı uşaqların bir qrupda olması
2 - şagirdlərin özündən kiçik yaşlıları öyrətməsi
3 - şagirdlərin qrup - briqada şəklində işləmişməsi
4 - s şagirdlərin iniflərdə birləşmişməsi
5 - siniflərdə məşğələlərin cədvəl üzrə aparılması
6 - həftəlik və aylıq fərdi tapşırıqların verilməsi
A) 1, 4, 5
B) 4, 2, 6
C) 1, 2, 3
D) 1, 3, 5
E) 6, 4, 5
4. Təlimin təşkilinin dərsdənkənar formaları verilmiş bəndi göstərin
1 - dərs
2 - dərnək
3 - bilik
4 - tərbiyəvi söhbət
5 - ekskursiya
6 - ev tapşırıqları
A) 2, 5, 6
B) 1, 4, 5
C) 1, 3, 5
121
D) 2, 4, 6
E) 1, 3, 6
5. Təlimin təşkilinin dərsdənkənar formalarına aid olmayan bəndi seçin
1 - dərnək
2 - dərs
3 - ekskursiya
4 - müstəqil iş
5 - giriş dərsi
6 - qarışıq dərs
A) 2, 5, 6
B) 1, 4, 5
C) 1, 3, 5
D) 2, 4, 6
E) 1, 3, 6
6. Təlim prosesinin təşkilinin köməkçi formalarını seçin
1 - dərnəklər
2 - seminarlar
3 - kombinə edilmiş dərs
4 - fakültativ məşğələlər
5 - bilik və bacarıqlara nəzarət və korreksiya
6 - biliklərin möhkəmləndirilməsi dərsi
7 - tədris ekskursiyaları
A) 1, 2, 4, 7
B) 1, 2, 4, 6
C) 2, 5, 7, 3
D) 3, 6, 4, 2
E) 5, 3, 1, 7
122
7. Sinif - dərs sisteminin ilk əlamətlərinin məntiqi ardıcıllığını göstər
1 - müəllimin göstərişi ilə şagirdlər özündən kiçik yaşlıları öyrətmişlər
2 - eyni yaşlı uşaqlar qruplara bölünmüşlər
3 - siniflərdə birləşmişlər
4 - şagirdlər qrup - briqada şəklində işləmişlər
5 - siniflərdə məşğələlər cədvəl üzrə aparılmışdır
6 - şagirdlər iş növlərini özləri müstəqil planlaşdırırlar
A) 2, 3, 5
B) 1, 3, 6
C) 6, 2, 4
D) 1, 2, 3,
E) 3, 4, 5
8. Təlimin təşkili formalarının təşəkkül ardıcıllığını tapın
1 - təlimin layihələr forması
2 - qarşılıqlı təlim sistemi
3 - sinif - dərs sistemi
4 - təlimdə briqada - laboratoriya sistemi
5 - təlimdə Dalton - plan sistemi
A) 3, 2, 5, 4, 1
B) 5, 3, 4, 1, 2
C) 4, 1, 2, 3, 5
D) 2, 4, 3, 5, 1
E) 1, 3, 5, 2, 4
9. Müəllimin dərsə hazırlaşması mərhələlərinin ardıcıllığını göstər
1 - akademik
2 - diaqnostlaşdırma
3 - didaktik
123
4 - proqnozlaşdırma
5 - kommunikativ
6 - layihələndirmə
A) 2, 4, 6
B) 2, 3, 5
C) 3, 4, 5
D) 1, 3, 6
E) 5, 1, 2
10. Təlimin təhsilləndirici funksiyasının reallaşdırılması üçün şagirdlərə aşılanacaq
keyfiyyətlər:
1 - davranış motivləri
2 - bilik
3 - özünütərbiyə
4 - bacarıq
5 - vərdişlər
6 - tələbat
7 - meyllər
A) 2, 4, 5
B) 5, 3, 7
C) 1, 2, 6
D) 6, 5, 3
E) 1, 4, 6
11. Təlimə nəzarətin başlıca növlərinin ardıcıllığını göstərin
1 – dövrü nəzarət
2 - yekun nəzarət
3 - tematik nəzarət
4 - cari nəzarət
124
A) 4, 3, 1, 2
B) 2, 4, 1, 3
C) 1, 3, 2, 4
D) 3, 1, 4, 2
E) 3, 2, 4, 1
12. Fərdi motivasiya tələbatları və onlar arasındakı uyğunluğu tapın
1 - Özünü qiymətləndirmə tələbatları
2 - Təhlükəsizlik tələbatları
3 - Estetik tələbatları
a - Yeməyə, suya, yuxuya, istiyə, paltara və s.
b - Işin təşkili, stabillik, müdafiə üçün təhlükəsizlik
c - Müvəffəqiyyət qazanmağa, hörmətə, nüfuza, özünü təkmilləşdirməyə
d - Sosial ünsiyyətə, sosial birləşmələrə tələbatlar
e - Gözəlliyə, sistemliliyə, simmetriyaya, səliqəliliyə tələbatlar
A) 1 - c; 2 - b; 3 - e
B) 1 - b; 2 - a; 3 - d
C) 1 - a; 2 - b; 3 - c
D) 1 - e; 2 - d; 3 - a
E) 1 - d; 2 - e; 3 - b
13. Motivlərin öyrənilməsi istiqamətində müəllimin praktiki fəaliyyətinin alqoritminin
həlqələri və onların uyğunluğunu tapın
1 - Təlim məqsədlərinin müəyyənləşdirilməsi və dəqiqləşdirilməsi
2 - Motivasiyanın yaş imkanlarının üzə çıxarılması
3 - Motivasiyanın başlanğıc səviyəsinin öyrənilməsi
a - məqsədlər həm fərdi və həm də qrup motivasiyalarının zirvəsini təşkil edir
b - motivlərin mahiyyətini, məzmununu, istiqamətini, gücünü təhlil etmək
c - maraqların üst - üstə düşməsi qrup motivasiyasının əsasında durur
125
d - kiçik, orta və yuxarı məktəb yaşlı şagirdləri motivasiyanın göstəricilərinə
uyğunlaşdırmaq
e - şagirdlərin motivasiya baş verən dəyişiklək haqqında fikir söyləmək üçün
başlanğıc bəziyyət öyrənilməlidir
A) 1 - b; 2 - d; 3 - e
B) 1 - b; 2 - c; 3 - a
C) 1 - a; 2 - e; 3 - c
D) 1 - d; 2 - e; 3 - c
E) 1 - a; 2 - c; 3 - e
14. Motivasiyanı öyrənmək üçün istifadə olunan xüsusi priyomlar və onların
mənalarının uyğunluğunu tapın
1 - situasiyaların yaradılması
2 - şəkil üzrə nağıl söyləmək, təxəyyüldə situasiyalar yaratmaq
3 - yoldaşın seçilməsi
a - şəraiti dəyişməklə şagirdlərin davranışının dəyişməsi
b - təlim amilləri, oxumaq bacarığı, fənnə maraq
c - təxəyyülün məhsulu kimi öz münasibətini bildirir
d - motivlərin müstəqillik dərəcəsini öyrənmək
e - öyrənmə fəaliyyətinin həcmi, idrak fəaliyyətinə maraq
A) 1 - a; 2 - c; 3 - d
B) 1 - b; 2 - e; 3 - d
C) 1 - c; 2 - b; 3 - d
D) 1 - a; 2 - d; 3 - b
E) 1 - d; 2 - c; 3 - a
15. Təlim prosesinin baş amilləri və onların arasındakı uyğunluğu tapın
1 - Tədris materialı
2 - Təşkilati - pedaqoji təsir
3 - Şagirdlərin oxumağa qabilliyi, vaxt
126
a - iki kompleks amil: obyektiv informasiya, pedaqoji cəhətdən işlənmiş informasiya
b - məhsuldarlıq şagirdlərin öyrənmə səviyyəsindəki dəyişikliklə xarakterizə edilir
c - dərslərdə sinifdənxaric və məktəbdənkənar məşğələlərdə təşkilati pedaqoji təsir
d - sinifdə dərsin normal təşkilinə bir çox səbəblər təsir edir
e - dərsdə, sinifdənxaric və məktəbdənkənar fəaliyyətdə oxumağa qabillik dərsdə və
müstəqil oxumağa sərf olunan vaxt
A) 1 - a; 2 - c; 3 - e
B) 1 - c; 2 - a; 3 - d
C) 1 - d; 2 - a; 3 - b
D) 1 - b; 2 - e; 3 - a
E) 1 - b; 2 - c; 3 - d
16. Təlimin vəzifələri və onların məzmununun uyğunluğunu tapın
1 - Təhsilverici
2 - Tərbiyəedici
3 - İnkişafetdirici
a - dərsdə ən yeni texnologiyaları tətbiq etmək, təlimin müxtəlif növlərini, forma və
metodlarını əlaqələndirmək
b - ayrı - ayrı fənlər üzrə mənimsəməni yüksəltmək
c - kommunikativ vərdişlərə yiyələnmək
d - şagirdləridə milli - mənəvi dəyərlər aşılamaq
e - təlimi şagirdlərin yaxın inkişaf zonasına uyğun olaraq qurmaq
A) 1 - a; 2 - d; 3 - e
B) 1 - a; 2 - c; 3 - d
C) 1 - b; 2 - d; 3 - a
D) 1 - e; 2 - a; 3 - c
E) 1 - c; 2 - b; 3 - d
17. Tərbiyəyə kompleks yanaşma deyəndə nə başa düşülür?
A) Tərbiyəvi işlər prosesində tərbiyənin tərkib hissələrinin eyni zamanda üzvi əlaqədə
127
tətbiqi
B) Keçmişdə mənimsənilənlərin yeni öyrədilənlərlə əlaqəsinin təmin edilməsi
C) Tərbiyə prosesinə yaradıcı yanaşmaqla yeni metodlardan istifadə
D) Şəxsiyyətin ayrı - ayrı strukturlarının formalaşdırılması
E) Tərbiyə işlərinin sistemliliyi ilə fəallığın əlaqələndirilməsi
18. Tərbiyənin tərkib hissələrini müəyyən edin:
1 - dünyagörüşü;
2 - idman;
3 - əmək tərbiyəsi;
4 –dərs;
5 - fiziki tərbiyə;
6 - ekskursiya;
7 - disput.
A) 1, 3, 5
B) 1, 4, 6
C) 3, 5, 7
D) 2, 3, 5
E) 3, 6, 7
19. Tərbiyənin tərkib hissələrinə aid olmayanı seçin.
1 - tərbiyə;
2 - estetik tərbiyə;
3 - əxlaq tərbiyəsi;
4 - özünü tərbiyə;
5 - əmək tərbiyəsi;
6 - yenidən tərbiyə;
7 ekaloji tərbiyə
A) 1; 4; 6
128
B) 2; 5; 7
C) 1; 3; 5
D) 2; 4; 7
E) 2; 4; 6
20. Tərbiyədə kompleks yanaşmanın elementləri
1 - məqsəd və vəzifə;
2 - texnologiya;
3 - məzmun;
4 - planlı modellər;
5 - forma və metodları.
A) 1; 3; 5
B) 2; 4; 3
C) 3; 2; 1
D) 4; 5; 3
E) 5; 3; 1
21. Tərbiyə işlərinin mərhələlərindən olanları seçin.
1 - fasiləsizliyi;
2 - məqsədlərin müəyyənləşdirilməsi;
3 - işin təşkili;
4 - fəaliyyət növləri;
5 - nəticələrin təhlili;
6 - formalarını qruplaşdırmaq.
A) 2; 3; 5
B) 1; 4; 6
C) 2; 3; 4
D) 5 ; 2; 1
E) 4; 3; 2
129
22. Tərbiyə işninin məqsədinin formalaşdırılması ardıcıllığını göstər.
1 - fəal yanaşma;
2 - konkret işlərin vəzifələri müəyyən olunur;
3 - işdə mərkəzi ideyalar ayrılır;
4 - anlayışlardan istifadə;
5 - ümumi istiqamətlərdən birinə uyğun gəlir;
6 - dəyərləndirmə.
A) 2; 3; 5
B) 6; 4; 1
C) 2; 4; 5
D) 1 ; 3; 6
E) 5; 2; 1
23. Dünyagörüşünün komponentləri.
1 - xəbərdarlıq;
2 - idrakı;
3 - zövq almaq;
4 - dəyər normativ;
5 - əxlaqi - iradi;
6 - praktik;
7 - irad tutmaq.
A) 2; 4; 5; 6
B) 1; 2; 4; 5
C) 2; 3; 4; 6
D) 5 ; 4; 3; 2
E) 4; 3; 2; 1
24. Dünyagörüşünün komponentləri və onlar arasındakı uyğunluğu tapın.
1 - idrak komponenti;
130
2 - dəyər - normativ komponent;
3 - əxlaqi - iradi komponent;
4 - praktik komponent;
a - dəyər və normaların praktik olaraq reallaşmasını əks etdirir;
b - gündəlik, peşə, elmi və s. ümumiləşmiş biliklərə söykənir;
c - o, davranışın müəyyən tipini stimullaşdırır;
d - tərbiyəvi işlərin planlaşdırılması;
e - bura dəyərli ideyalar, etiqadlar, normalar, göstərişlə görülən işlər daxildir.
A) 1 - b; 2 - e; 3 - a; 4 - c
B) 1 - a; 2 - d; 3 - b; 4 - e
C) 1 - c; 2 - b; 3 - e; 4 - a
D) 1 - e ; 2 - c; 3 - d; 4 - b
E) 1 - d; 2 - a; 3 - c; 4 - d
25. Təfəkkür fəaliyyətinin məhsuldarlığının xassələri.
1 - çevikliyi;
2 - görmə;
3 - müstəqilliyi;
4 - qeyri - formal;
5 - ümumiləşdiriciliyi;
6 - dəyərlər.
A) 1; 3; 5
B) 2; 4; 6
C) 1; 2; 3
D) 2 ; 3; 4
E) 3; 4; 5
26. Əxlaq tərbiyəsinin vəzifələri.
1 - şagirdlərin əməyə münasibəti;
131
2 - yüksək əxlaqi şüur;
3 - nəcib insani hisslər;
4 - idrak qabiliyyətini inkişaf etdirir;
5 - mənəvi təcrübəni və bəşəri davranış normalarını formalaşdırmaq;
6 - inkişafetdirici təlim.
A) 2; 3; 5
B) 5; 4; 3
C) 6; 5; 4
D) 1 ; 2; 3
E) 2; 3; 4
27. Əxlaq tərbiyəsinin məzmununun istiqamətləri və onlar arasındakı uyğunluğu
tapın.
1 - adamın özünə olan münasibəti;
2 - vətənə olan münasibəti;
3 - başqalarına olan münasibəti;
4 - əməyə olan münasibəti.
a - gün rejimi, təbii amillər, oyunlar, idman;
b - nəzakətlilik, təvazökarlıq, sadəlik, ədəblilik, mərifətlilik;
c - dostluq , humanistlik, xeyirxahlıq, yoldaşlıq;
d - əməksevərlik, tənbəllik, işgüzarlıq;
e - vətənpərvərlik, vətən xainlərinə qarşı barışmazlıq.
A) 1 - b; 2 - e; 3 - c; 4 - d
B) 1 - e; 2 - c; 3 - d; 4 - b
C) 1 - d; 2 - a; 3 - b; 4 - c
D) 1 - a ; 2 - b; 3 - e; 4 - a
E) 1 - c; 2 - d; 3 - a; 4 - e
28. Əmək fəaliyyətinin metodikasına verilən tələblər və onlar arasındakı uyğunluğu
tapın.
132
1 - məktəblilərin əməyinin reallaşdırılması;
2 - əmək fəaliyyətinin təşkili və ona rəhbərlik;
3 - əmək fəaliyyətinin nəzərə alınmasi və qiymətləndirilməsi.
a - məktəbin təşkilatçısı, müəllimlər, sinif rəhbərləri tərbiyə işlərinin illik, rüblük və
aylıq plan;
b - şagirdlərin əməyi onların təlimi ilə əlaqədar olmalıdır;
c - əmək şagirdlərin gücünə və yaşına uyğun olmalıdır;
d - əmək fəaliyyəti zamanı yaranan çətinliklərin aradan qaldırılması ilə bağlı onlara
məsləhət verilməli və köməklik göstərilməlidir;
e - şagirdlərin gördükləriiş keyfiyyətinə görə hökmən yoxlanılmalıdır.
A) 1 - a; 2 - d; 3 - e
B) 1 - b; 2 - a; 3 - c
C) 1 - c; 2 - e; 3 - d
D) 1 - d ; 2 - c; 3 - a
E) 1 - e; 2 - d; 3 - b
29. Peşəyönümün komponentlərini seçin.
1 - peşə məlumatı;
2 - peşəyə yönəltmə;
3 - peşə maarifi;
4 - peşə təmayülü;
5 - peşə məsləhəti;
6 - peşəyə uyğunlaşma
A) 1; 3; 5; 6
B) 1; 2; 3; 4
C) 2; 3; 4; 5
D) 6; 5; 4; 3
E) 5; 4; 3; 2
30. Peşə məsləhətinin mərhələlərinin ardıcıllığını tapın.
133
1 - peşəyə yönəltmə;
2 - tamamlayıcı;
3 - peşə məlumatı;
4 - hazırlıq;
5 - dəqiqləşdirici;
6 - peşəyə uyğunlaşma.
A) 4; 2; 5
B) 5; 4; 3
C) 3; 4; 5
D) 1; 2; 3
E) 6; 1; 5
31. Dərsə verilən tələblərə aid uyğunluğu müəyyən edin:
I - Təhsilverici tələb
II - Tərbiyəedici tələb
III - İnkişafetdirici tələb
1 - Şagirdlərdə ümumbəşəri dəyərlər, həyat əhəmiyyətli keyfiyyətlər formalaşdırmaq
2 - Dərsdə idrak fəaliyyətinin ən yeni texnologiyalarını tətbiq etmək
3 - Tədris məşğələlərini “qabaqlama” səviyyəsində keçmək
A) 2, 1, 3
B) 1, 2, 3
C) 3, 2, 1
D) 2, 3, 1
E) 1, 3, 2
32. Dərsə verilən müasir tələblərə aid uyğunluğu müəyyən edin:
I - Təhsilverici tələb
II - Tərbiyəedici tələb
III - İnkişafetdirici tələb
134
1 - Şagirdlərin “yaxın inkişaf zonasını” layihələndirmək
2 - Şagirdlərlə əməkdaşlıq etmək, onların müvəffəqiyyət formasında maraqlı olmaq
3 - Dərsdə operativ əks əlaqəni, nəzarəti və idarəni təmin etmək
4 - Pedaqoji vasitələrdən səmərəli istifadə etmək.
A) 3, 2, 1
B) 1, 2, 3
C) 4, 3, 1
D) 1, 3, 4
E) 3, 1, 2
33. Dərsə verilən müasir tələblərə aid uyğunluğu müəyyən edin:
I - Ənənəvi dərsin spesifik xüsusiyyəti
II - Müasir dərsin spesifik xüsusiyyəti
III - Dərsdə əks əlaqənin yaranmasının spesifik xüsusiyyəti
1 - Təfəkkürün fəallaşdırılması, məntiqi, tənqidi və yaradıcı təfəkkürün inkişaf
etdirilməsi
2 - Məlumat şagirddən müəllimə istiqamətlənir, şagirdlərin mənimsəmə fəaliyyətinə
müəllim
reaksiya göstərir
1 - Anlayışların formalaşmasına əyani və texniki vasitələr xidmət göstərir
2 - Mənimsəmə prosesi hafizə və yaddaşa əsaslanmaqla həyata keçirilir
A) 4, 1, 2
B) 3, 1, 4
C) 2, 4, 3
D) 1, 3, 2
E) 4, 3, 1
34. Bunlardan hansı müasir dərsə verilən tələblərdən deyildir?
A) Dərsdə daha çox yaddaşa istinad edilməsi
B) Dərsdə əks əlaqənin ardıcıl təmin edilməsi
135
C) Dərs vaxtından səmərəli istifadə edilməsi
D) Şagird fəallığının və şüurluluğunun təmin edilməsi
E) Dərsdə əsas didaktik vəzifənin müəyyən edilməsi
35. Dərsdə əsas didaktik vəzifənin müəyyənliyinin başlıca xüsusiyyətləri.
A) Dərs zamanı həll edilməsi zəruri olan başlıca vəzifənin müəllimə də, şagirdə də aydın olamsı
B) Dərsdə şagirdlərin fəallığının təmin olunması
C) Dərsdə insanpərvərliyin və şagird şəxsiyyətinə hörmətin önə çəkilməsi
D) Dərsdə düzünə əlaqənin və əks əlaqənin bir – birini tamamlanmasına nail olunması
E) Dərsdə fərdi işlər kollektiv işin uzlaşdırılması
##